W dniach 28-30 maja odbyła się kolejna, dziewiętnasta już edycja konferencji „Stacje Kontroli Pojazdów – 2025”, zorganizowana przez Polską Izbę Stacji Kontroli Pojazdów. W tym roku konferencja powróciła po pięcioletniej przerwie do Ustki. Czy zmiana klimatu z górskiego na morski miała pozytywny wpływ na organizację, przebieg i atmosferę konferencji? Na ten temat mogą wypowiedzieć się jej stali uczestnicy, a tych jak zawsze nie zabrakło w wydarzeniu.
Poniżej przekazujemy relację z obrad oraz najważniejsze tezy wystąpień
Wysoka frekwencja i liczna reprezentacja instytucji państwowych
W tym roku spotkanie zgromadziło prawie 250 uczestników, którzy wysłuchali 22 prezentacji tematów z różnych obszarów działalności naszej branży.
W wydarzeniu wzięli udział właściciele stacji SKP, diagności, przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Cyfryzacji, Inspekcji Transportu Drogowego, Policji oraz instytucji i stowarzyszeń branżowych. Swoją obecnością konferencję zaszczycili m.in.:
Stanisław Bukowiec – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury
Olga Tworek – Zastępca Dyrektora Departamentu Transportu Drogowego, Ministerstwo Infrastruktury
Maciej Bożyk – Naczelnik Wydziału do spraw Stacji Kontroli Pojazdów i Przewozów Specjalnych w Departamencie Transportu Drogowego, Ministerstwo Infrastruktury
Jerzy Król – Naczelnik Wydziału do spraw Homologacji Pojazdów i Warunków Technicznych Pojazdów w Departamencie Transportu Drogowego, Ministerstwo Infrastruktury
Anna Szwarczewska – Starszy Specjalista w Wydziale do spraw Stacji Kontroli Pojazdów i Przewozów Specjalnych w Departamencie Transportu Drogowego, Ministerstwo Infrastruktury
Rafał Rewoliński – Dyrektor Biura Nadzoru Inspekcyjnego, Główny Inspektorat Transportu Drogowego
Krystian Warda – Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego
Paweł Kasprzyk – Kierownik Projektu w Zespole ds. Rozwoju CEPiK, Departament CEPiK, COI
Sławomir Sikora – Kierownik Wydziału SKP TDT
Robert Makowski – Podinspektor, Naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego KWP w Gdańsku
Paweł Dziedziak – Kierownik Zakładu Procesów Diagnostyczno-Obsługowych ITS
Wojciech Jarosiński – Kierownik Pracowni Diagnostyki Samochodowej i Doradztwa Technicznego SKP (Patronat SKP) ITS
Paweł Tuzinek – Prezes Związku Dealerów Samochodowych
Rafał Sosnowski – Prezes Stowarzyszenia Techniki Motoryzacyjnej
Piotr Litwiński – Prezes Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Transportu Drogowego
Andrzej Bogdanowicz – Prezes Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Stacji Kontroli Pojazdów
Dariusz Augustyniak – Prezes Stowarzyszenia Rzeczoznawców Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego Ekspertmot
Franciszek Kowaluk – Polska Izba Transportu Samochodowego i Spedycji
Rafał Szczerbicki – Kancelaria Prawna SKP LEX
Dariusz Wawrzyniak – Dyrektor Grupy Produktów Międzynarodowe Targi Poznańskie
Bartosz Dembiński – Dyrektor Targów Techniki Motoryzacyjnej i Motor Show
W takiej kolejności powyżsi goście zostali powitani i przedstawieni przez Jolantę Źródłowską, Prezesa Zarządu PISKP, podczas oficjalnego otwarcia konferencji. W słowie powitalnym podkreśliła, jak ważną rolę odgrywają badania techniczne w systemie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Zaznaczyła również, że podczas konferencji rozmowy nie będą dotyczyły tylko przyszłości badań, ale także problemów dnia dzisiejszego, z jakimi boryka się branża. Do nich zaliczyła m.in. brak waloryzacji opłat oraz brak zmiany pokoleniowej w zawodzie diagnosty. Ponadto Jolanta Źródłowska nawiązała do hasła przewodniego konferencji „Razem dla bezpieczeństwa”, podkreślając, że tylko wspólne działania diagnostów, właścicieli stacji kontroli pojazdów, instytucji państwowych oraz organizacji branżowych mogą realnie wpłynąć na bezpieczeństwo na polskich drogach.
Dzień wcześniej z zebranymi spotkał się specjalny gość konferencji, Stanisław Bukowiec, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, który przekazał najnowsze informacje o przygotowywanej przez Ministerstwo nowelizacji przepisów. Zebrani dowiedzieli się, że projekt ustawy zakłada:
- zwiększenie merytorycznego nadzoru nad stacjami kontroli pojazdów
- systemową zmianę w ustalaniu opłat, które będą waloryzowane o stały wskaźnik oparty na płacy w gospodarce (wielkość wskaźnika nie została podana)
- wprowadzenie obowiązku dokumentowania fotograficznego obecności pojazdu na badaniach technicznych
- elastyczność w terminie badania (do 30 dni wcześniej)
Minister obiecał, że niedługo będzie można zapoznać się z tymi propozycjami, gdyż projekt trafi do konsultacji publicznych.
Wystąpienia partnerów konferencji
W pierwszym dniu konferencji zostały zaprezentowane referaty firm partnerskich. Przedstawiciel firmy MAHA, Andrzej Łubek omówił wykorzystanie szarpaków hydraulicznych MAHA w diagnostyce luzów zawieszenia pojazdów. Firma MAHA, partner konferencji, miała również drugi referat, wygłoszony przez Karola Marcinkowskiego nt. zastosowania urządzeń MAHA w analizie zawieszenia pojazdów o dużej ładowności. Z kolei Rafał Sosnowski z firmy SOSNOWSKI, również partnera konferencji, przypomniał historię swojej firmy, której początki sięgają roku 1992 i były związane z budową jachtów oraz naprawami automatycznych skrzyni biegów. Przedstawił również możliwości rozszerzenia usług świadczonych przez warsztat jako sposób na przetrwanie trudnego okresu. Rafał Sosnowski miał również wystąpienie drugiego dnia konferencji, kiedy zademonstrował nowoczesne technologie badania pojazdów, w tym sprawdzanie systemów ADAS. Józef Westphal z firmy UNIMETAL pokazał, jak może wyglądać nowoczesna SKP oraz jak można przeprowadzić modernizację istniejącej stacji. Aby modernizacja była udana, należy rozpocząć od audytu stacji, a następnie dobrać odpowiednie urządzenia, najlepiej integrując je w jeden system informatyczny. Tomasz Rogalski z firmy IT.Norcom przedstawił innowacyjne rozwiązania IT dla branży motoryzacyjnej, w tym narzędzie STACJA.SQL wspierające pracę SKP oraz usługę ePodpis zapewniającą bezpieczeństwo i zachowanie zgodności RODO. Pierwszy dzień konferencji zakończył referat Karola Rytla, dyrektora ds. Technicznych w PISKP, omawiający bieżącą problematykę techniczną związaną z wykonywaniem badań technicznych. Między innymi został przedstawiony sposób ustalania danych dla pojazdów hybrydowych oraz problem z badaniami pojazdów należących do obcokrajowców, w tym skierowanych przez organ kontroli ruchu drogowego.
Zmiany w procedurze dopuszczania pojazdów do ruchu
Obrady drugiego dnia konferencji rozpoczęły wystąpienia przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury. Olga Tworek, Zastępca Dyrektora Departamentu Transportu Drogowego, przedstawiła nowelizację przepisów w zakresie dopuszczenia pojazdów do ruchu drogowego w Polsce. Prawo UE nie określa jednolitej definicji pojazdu nowego, zaś stosowanie aktualnych polskich przepisów powoduje powstawanie wątpliwości, jakie dokumenty należy przedłożyć przy pierwszej rejestracji na terytorium Polski pojazdu sprowadzonego z zagranicy, zwłaszcza spoza UE. Powoduje to liczne problemy organów rejestrujących, czego przykładem są ciągniki rolnicze sprowadzane z Białorusi. Dlatego pojawią się nowe przepisy określające zasady dopuszczenia do ruchu drogowego w Polsce takich sprowadzanych pojazdów. Pojawi się nowa procedura krajowego indywidualnego dopuszczenia pojazdu niebędącego nowym pojazdem. Badanie będzie odbywało się w SKP lub OSKP, a diagnosta będzie również sprawdzał kompletność dokumentów. W razie wątpliwości (np. co do poziomu emisji spalin) diagnosta może kierować na badanie w służbie technicznej. Ewentualne skargi właściciela pojazdu na negatywny wynik zaświadczenia wydanego przez diagnostę w ramach indywidualnego dopuszczenia pojazdu niebędącego nowym pojazdem będą rozpatrywane przez Dyrektora TDT.
Bardziej szczegółowo, od strony wykonawczej, nową procedurę krajowego indywidualnego dopuszczenia pojazdu niebędącego nowym pojazdem omówił Jerzy Król, Naczelnik Wydziału ds. Homologacji i Warunków Technicznych Pojazdów w Departamencie Transportu Drogowego. Zebrani mogli dowiedzieć się, że diagnosta będzie przeprowadzał weryfikację spełniania danej normy Euro poprzez sprawdzenie informacji zawartych na tabliczce zamocowanej do danego pojazdu sprowadzonego np. z USA oraz na podstawie dokumentów dostępnych w Internecie na stronie EPA. Poziom emisji nie będzie sprawdzany analizatorem spalin, ale przez porównanie norm w USA i UE. W przypadku braku możliwości weryfikacji poziomu emisji spalin pojazdu na podstawie przedstawionych dokumentów, przewiduje się sprawdzenie tego poziomu przez służbę techniczną. Służba ta będzie również włączana, jeśli u diagnosty wystąpią wątpliwości co do wyniku badania światła mijania podczas oceny granicy światło-cienia lub oznaczeń homologacyjnych.
Unijne zmiany w badaniach technicznych
Kolejny bardzo interesujący referat wygłosił Maciej Bożyk, Naczelnik Wydziału do spraw Stacji Kontroli Pojazdów i Przewozów Specjalnych w Departamencie Transportu Drogowego. Jego tematem był projekt Komisji Europejskiej dotyczący zmian przepisów w obszarze badań technicznych, zwłaszcza dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/45/UE oraz 2014/47/UE. Nowelizacja tych przepisów okazała się niezbędna, aby zmniejszyć liczbę ofiar śmiertelnych wypadków drogowych oraz dostosować obecne metody badań technicznych do nowych technologii (takich jak zaawansowane systemy wspomagania kierowcy i pojazdy elektryczne). Mają być wprowadzone zaawansowane metody badania emisji poprzez pomiar liczby cząstek stałych oraz pomiar tlenków azotu (NOx). Obowiązkową częścią badań technicznych będzie sprawdzanie emisji NOx w pojazdach dostawczych i ciężarowych. Obecnie wprowadzenie pomiaru liczby cząstek stałych w krajach UE jest zalecane, ale nie obligatoryjne. Komisja Europejska planuje wdrożenie sprawdzania 62 punktów systemów ADAS, m.in. ustawienia kamer, co ma poprawić bezpieczeństwo ruchu drogowego.
Nowoczesne rozwiązania dla SKP
Innowacyjne technologie w SKP i przyszłość diagnostyki przedstawił Roman Depta, Doradca Techniczno-Handlowy w firmie UNIMETAL. Jak słusznie zauważył prelegent, „nowoczesność zaczyna się na etapie projektowania SKP”. W wystąpieniu zostały omówione dwie nowoczesne linie diagnostyczne firmy UNIMETAL Alpha i Quantum oraz sposoby wykorzystania cyfryzacji w pracy SKP.
Bezpieczeństwo na polskich drogach
Działania kontrolne ITD w zakresie weryfikacji stanu technicznego pojazdów pokazał Rafał Rewoliński – Dyrektor Biura Nadzoru Inspekcyjnego w GITD. Wyniki kontroli były ilustrowane przykładami negatywnego stanu technicznego pojazdów kontrolowanych na drodze.
Z kolei Robert Makowski – Naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego KWP w Gdańsku omówił stan bezpieczeństwa w ruchu drogowym na przestrzeni lat. Inspektor wskazał na tendencję malejącej liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych, których w ciągu 10 lat jest mniej o 35%. O ten sam wskaźnik zmalała również liczba wypadków drogowych. Niesprawność techniczna pojazdu jako przyczyna wypadku drogowego została stwierdzona w 32 przypadkach (w 64 cztery lata temu). Niepokoić może fakt, że 10,1% wszystkich zdarzeń drogowych w Polsce w 2024 r. to zdarzenia z cudzoziemcami. Usterki w pojazdach sprawców obcokrajowców stwierdzono w 226 zdarzeniach drogowych.
Temat bezpieczeństwa na drogach pojawił się również w wystąpieniu Krystiana Wardy z Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Przedstawiony został stan BRD w Polsce w 2024 r., Polska na tle państw Unii Europejskiej oraz nowe projekty legislacyjne Komisji Europejskiej. Na końcu swojego wystąpienia Krystian Warda przedstawił działania edukacyjno-informacyjne podejmowane przez KRBRD. Dzięki staraniom Rady oraz Ministerstwa Infrastruktury zmieniona została od zeszłego roku podstawa programowa przedmiotu Technika w klasach IV-VI szkoły podstawowej. Do nauczania zostały włączone treści przygotowujące uczniów do bezpiecznego zachowania się w ruchu drogowym. Edukacja młodych ludzi o bezpieczeństwie ruchu drogowego nie powinna kończyć się jednak na etapie szkoły podstawowej. Dlatego zostało zaproponowane rozszerzenie procesu edukacji z zakresu wychowania komunikacyjnego o szkoły ponadpodstawowe, co ma nastąpić od 1 września 2025 r. Pokazane działania KRBRD wpisywały się w hasło tegorocznej konferencji „Razem dla bezpieczeństwa”.
Pomiar koncentracji cząstek stałych
Jak weryfikuje się filtry cząstek stałych za pomocą pomiaru koncentracji cząstek stałych w SKP pokazał Wojciech Jarosiński z Instytutu Transportu Samochodowego. Pomiar koncentracji PN jest skutecznym i jednoznacznym sposobem na walkę ze zjawiskiem usuwania filtrów cząstek stałych.
Dlatego Komisja UE zaleca stosowanie licznika podczas okresowych badań technicznych. Jako pierwsza pomiar PN wprowadziła Belgia 1 lipca 2022 r., następnie Holandia – 1 stycznia 2023 r. i dalej Niemcy – 1 lipca 2023 r. (tylko dla pojazdów spełniających normę Euro 6). Na rynku znajduje się już znaczna liczba certyfikowanych urządzeń, których cena waha się od 35 000 do 50 000 zł. W Polsce prawdopodobna data wdrożenia pomiaru PN to 1 stycznia 2027 r. W przyszłości przewidziany jest również pomiar stężenia NOx podczas okresowego badania, dlatego SKP czeka wymiana analizatorów spalin na wersje z pomiarem NOx.
Uregulowania prawne a jakość badań technicznych
Rafał Szczerbicki, właściciel Kancelarii Prawnej SKP LEX, skupił się na pokazaniu wpływu uregulowań prawnych na jakość badań technicznych. Jako kancelaria zaobserwował wzrost liczby spraw karnych obejmujących diagnostów. Problemem z jakim się spotyka, to interpretacja prawa, np. badania aut sprowadzanych z USA bez homologacji europejskiej. Inny problem stwarzają quady rejestrowane jako ciągniki rolnicze, które jednak nie pełnią takiej roli. Mecenas Szczerbicki odniósł się także do powracającego problemu z wyznaczeniem wymaganego czasu badania. Prawo w tym względzie nie ustaliło granic, jednak badanie nie może trwać zbyt krótko (np. 4 minuty), bo to nierealne i jest kwestionowane w sądzie. Przyjmuje się, że średni czas badania wynosi 30-40 minut.
Skrupulatność badania vs oczekiwania klientów SKP
Wpływ sposobu wykonania badania na bezpieczeństwo pojazdu omówił w swoim wystąpieniu Karol Rytel z PISKP. Wskazał na niską świadomość użytkowników pojazdów uczestniczących w badaniu technicznym, którzy często podważają autorytet diagnosty, a jego działania określają próbą naciągnięcia na koszty. Dlatego też stacje, które wykonują swoją pracę skrupulatnie, dostają w Internecie negatywne opinie.
Jaka przyszłość CEP 2.0?
Wyjaśnianie niezgodności CEP 2.0 i plany rozwojowe na przyszłość były tematem referatu Pawła Kasprzyka z COI. Do tej pory wygaszono 7 mln decyzji o rejestracji starszych pojazdów, które nie były użytkowane przed 2005 r. Na lata 2025-2026 zaplanowano ponowną rejestrację „Zabytków” po wygaszeniu decyzji o rejestracji z 2024 r. oraz udostępnianie diagnoście SKP danych elektronicznego eCoC w momencie zapytania o pojazd (np. w procesie pre-rejestracji).
Odbiory stacji przez TDT: nieprawidłowości
Najczęściej spotykane nieprawidłowości podczas przygotowywania stacji przed odbiorem TDT omówił Krzysztof Cieślak – Specjalista do spraw Technicznych w PISKP. Najczęściej spotykanymi uchybieniami, z jakimi spotykają się pracownicy PISKP podczas wyjazdów do SKP, są: nieczytelne tablice informacyjne, odchylenia poziomowości ławy pomiarowej, brak oświetlenia kanału, brak kalibracji czujników CO, LPG i CNG, czy posiadanie nieaktualnej dokumentacji.
Pojazdy sportowe i nienormatywne
Ostatnim wystąpieniem konferencji był referat Sławomira Sikory z TDT, w którym zostały przedstawione działania TDT w świetle obowiązujących przepisów. Omówiono odstępstwa od warunków technicznych dla pojazdów sportowych oraz pokazano, jak powinno wyglądać badanie pojazdu nienormatywnego na przykładzie naczepy dwuczęściowej, której pierwsza część jest umieszczona na ciągniku a druga – pod przewożonym ładunkiem. Zebrani mogli dowiedzieć się z referatu, że w 2025 r. zostanie jeszcze sprawdzonych przez TDT 1871 stacji.
Tradycyjnie nie mogło zabraknąć wieczornej, uroczystej kolacji, z udziałem zespołu wokalno-muzycznego. Była to również okazja do wręczenia przez Jolantę Źródłowską pamiątkowych upominków przedstawicielom partnerów konferencji.
Walne Zebranie PISKP
W ostatnim dniu spotkania odbyło się Walne Zgromadzenie Izby, na którym m.in. przedstawiono sprawozdania Zarządu i Rady z działalności w 2024 r. oraz omówiono kluczowe tematy dotyczące funkcjonowania branży i samej Izby.
Jak w latach poprzednich konferencji towarzyszyła wystawa sprzętu warsztatowego i usług, przygotowana przez firmy działające w segmencie SKP .
Tegoroczna konferencja odbywała się pod honorowym patronatem Ministra Infrastruktury, Ministerstwa Cyfryzacji, Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Głównego Inspektora Transportu Drogowego oraz Transportowego Dozoru Technicznego, a jej partnerami były firmy IT Norcom, MAHA Maschinenbau Haldenwang GmbH & Co. KG, SOSNOWSKI Sp. z o.o. Sp. k. oraz UNIMETAL Sp. z o.o.
Czy zmiana klimatu z górskiego na morski miała pozytywny wpływ na przebieg i ocenę konferencji? Zdecydowanie tak, co podkreślało wielu jej uczestników.
